Гадаадын хөрөнгө оруулалт нь Монгол Улсын эдийн засагт олон талын эерэг болон сөрөг нөлөө үзүүлдэг. Тус улсын уул уурхай, дэд бүтэц, санхүүгийн салбаруудад оруулсан гадаадын хөрөнгө оруулалт нь эдийн засгийн өсөлтийг хурдасгаж, ажлын байрыг нэмэгдүүлэх чухал хүчин зүйл болдог.
Эерэг нөлөө
- Эдийн засгийн өсөлт – Гадаадын хөрөнгө оруулалт нь уул уурхай, үйлдвэрлэл, үйлчилгээ зэрэг салбарт их хэмжээний санхүүжилт татаж, улсын дотоодын нийт бүтээгдэхүүн (ДНБ)-ийг нэмэгдүүлдэг.
- Ажлын байр бий болгох – Шинэ үйлдвэр, бизнесүүд хөгжиж, дотоодын ажиллах хүчнийг ажлын байраар хангах боломж бүрддэг.
- Шинэ технологи, ноу-хау нэвтрүүлэх – Гадаадын компаниудын үйл ажиллагаагаар дамжуулан Монголд олон улсын стандартад нийцсэн шинэ техник, технологи, менежментийн арга барил нэвтэрдэг.
- Экспорт, валютын орлого нэмэгдэх – Уул уурхайн бүтээгдэхүүн, ноолуур зэрэг экспортын бараа бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл нэмэгдэж, гадаадын валютын урсгал сайжирна.
Сөрөг нөлөө
- Эдийн засгийн хэт хамаарал – Гадаадын хөрөнгө оруулалт уул уурхайн салбарт төвлөрөх нь Монголын эдийн засгийг түүхий эдийн үнээс хэт хамааралтай болгож, тогтворгүй байдал үүсгэдэг.
- Орлогын шударга хуваарилалт – Томоохон төсөл, компаниудын ашиг голдуу гадны хөрөнгө оруулагчдад ногдож, дотоодын жижиг, дунд бизнесүүд өрсөлдөх чадваргүй болох эрсдэлтэй.
- Байгаль орчны нөлөө – Томоохон уул уурхайн төслүүд нь усны нөөц, газар нутгийг доройтуулж, экосистемд сөрөг үр дагавар авчирдаг.
- Бие даасан бодлого алдагдах – Гадаадын хөрөнгө оруулагчид улс төр, хууль эрх зүйн орчинд нөлөө үзүүлэх эрсдэлтэй бөгөөд энэ нь үндэсний эрх ашигтай зөрчилдөх боломжтой.
Дүгнэлт
Гадаадын хөрөнгө оруулалтыг татах нь Монгол Улсын эдийн засгийн хөгжилд зайлшгүй хэрэгтэй боловч тогтвортой өсөлт, шударга хуваарилалт, байгаль орчны хамгааллыг зэрэгцүүлэн авч үзэх шаардлагатай. Засгийн газар бодлогын зохицуулалтаа сайжруулж, хөрөнгө оруулалтыг илүү тэнцвэртэй, тогтвортой хэлбэрээр удирдах нь чухал юм.